حافظه و انواع آن ؛ معرفی راهکار و خوراکی تقویت حافظه

حافظه و انواع آن ؛ معرفی راهکار و خوراکی تقویت حافظه

در واقع حافظه فرایندی ذهنی است. که باعث ذخیره و حفظ اطلاعات یا مهارت های جدید می گردد. از طرفی ، انسان به گونه ای تکامل یافته است. که توانایی استفاده از اطلاعات موجود در حافظه را جهت تفکر، تصمیم گیری، حل مسئله، خلاقیت و عملکردها به هنگام لزوم دارد. پامیشا در این مقاله ضمن تعریف حافظه و انواع آن به معرفی راهکار و خوراکی تقویت حافظه می پردازد.

اگر حافظه وجود نداشت یادگیری پایدار نیز امکان پذیر نبود و ما مجبور به تکرار فعالیت ها بودیم و در حقیقت آنچه که امروز به عنوان پیشرفت، توسعه و تکامل در زمینه های مختلف می شناسیم دیگر وجود نداشت. حافظه ، محور اصلی ذهن محسوب می شود. که عملکردهای شناختی مانند تفکر، ادراک، استدلال، تصمیم گیری، حل مسئله و خلاقیت را به یکدیگر متصل می سازد.

تاریخچه حافظه

مطالعه حافظه انسان هزاران سال موضوع علم و فلسفه بوده است. روان شناسان و متخصصان در اواخر قرن 19 و اوایل قرن بیستم، حافظه را به حوزه روان شناسی شناختی آوردند و به مطالعه حافظه در این حوزه پرداختند. حافظه یکی از مهم ترین مفاهیمی است که سالیان سال مورد بحث و بررسی متخصصان علوم شناختی و اعصاب قرار گرفته است و به علت اهمیت آن هنوز هم از مباحث ویژه برای تحقیق و پژوهش است.

حافظه چیست؟

به طور کلی حافظه نوعی توانایی است. توانایی در به خاطر آوردن اطلاعات و خاطرات از تجارب قبلی، که فرد در زندگی خود داشته یا آن ها را یاد گرفته است یا به عبارتی توانایی برای کسب مهارت های جدید می باشد.

علم روان شناسی نیز، حافظه را: توانایی مغز برای ذخیره کردن اطلاعات، نگهداری اطلاعات و سپس بازیابی یا به نوعی برگرداندن اطلاعات تعریف کرده است.

تالوینگ به عنوان یک روان شناس حافظه را وسیله ای تعریف کرده است که ما تجارب قبلی مان را در آن نگهداری می کنیم و از طریق این وسیله اطلاعات را برای استفاده در زمان حال از آن استخراج می کنیم .

نحوه عملکرد حافظه

آیا می دانید. انواع حافظه ما چگونه کار می کنند؟ برای آشنایی بیشتر با مقاله حافظه و انواع آن ؛ معرفی راهکار و خوراکی تقویت حافظه همراه شوید. سه فرآیند مهم در حافظه وجود دارد: رمزگذاری ، ذخیره سازی و بازیابی.

مرحله اوّل :

به طور کلی مرحله اول مرحله درک و تجزیه و تحلیل وقایع است. یعنی مغز اتفاقات پیش آمده را در کسری از ثانیه پردازش می کند. تمامی این وقایع و اتفاقات که از طریق حواس پنجگانه درک می شوند، به واسطه اعصاب، به حافظه می رسند. این اطلاعات همگی در حافظه حسی که یکی از انواع حافظه است. پردازش و ذخیره می شوند. به خاطر داشته باشید. حافظه حسی توانایی کمی برای ذخیره و نگهداری اطلاعات دارد. و اطلاعاتی که در این حافظه ذخیره می شوند، به سرعت به مرحله بعدی منتقل می شوند.

مرحله دوّم :

پس از آن که اطلاعات در حافظه حسی پردازش شدند، به مرحله بعدی یعنی حافظه فعال یا حافظه کوتاه مدت منتقل می شوند. در این مرحله بخشی از اطلاعات که مفید است، در حافظه ذخیره سازی می شود و بخش دیگر آن که کارآمد نیست از ذهن پاک می شود. البته باید این را در نظر بگیرید که ظرفیت حافظه کوتاه مدت نیز بسیار پایین است و توانایی ذخیره اطلاعات زیادی را ندارد.

مرحله سوّم :

در مرحله سوم و مرحله آخر نوبت فعال شدن حافظه بلند مدت است. حافظه بلند مدت که یکی دیگر از انواع حافظه است، توانایی ذخیره اطلاعات بسیار زیادی را در خود دارد. قدرت این بخش از حافظه در به یاد آوردن وقایع بسیار شگفت انگیز است. بنابراین شما می توانید دستورالعمل های زندگی را در این حافظه ذخیره کنید و در صورت نیاز آنها را به خاطر بیاورید. به خاطر داشته باشید در هر سه مرحله، یک نظم و هماهنگی به خصوصی وجود دارد. به همین خاطر شما توانایی یادگیری، ذخیره سازی اطلاعات و به خاطر آوردن آنها را دارید. در واقع این قدرت حافظه و هماهنگی انواع حافظه با یکدیگر است تا باعث می شود ما همه چیز را به خاطر بسپاریم و در مواقع لزوم از آنها استفاده کنیم.

انواع حافظه چیست؟

همانطور که پامیشا در مقاله حافظه و انواع آن ؛ معرفی راهکار و خوراکی تقویت حافظه به این موضوع اشاره می کند. حافظه انواع مختلفی دارد. هر کدام از بخش های حافظه وظیفه به خصوصی را به عهده دارند. که در نهایت باعث می شوند. تا ما از قدرت و توانایی این قوه مهم در بدنمان بهره مند شویم. حال بهتر است انواع حافظه و عملکرد آنها را به دقت مورد بررسی قرار دهیم.

1- حافظه حسی :

اولین بخش از حافظه، حافظه حسی است. آیا می دانید این بخش چرا با عنوان حسی نامگذاری شده است؟ زیرا تمامی اطلاعاتی که وارد این بخش می شوند، از طریق حواس پنجگانه یعنی چشایی، بویایی، لامسه، بینایی و شنوایی وارد حافظه می شوند. بنابراین شما در ابتدا از طریق تمرکز حواس پنجگانه تان این اطلاعات را حس می کنید و سپس از طریق سیگنال های عصبی این اطلاعات وارد حافظه حسی می شوند. حافظه حسی یکی از انواع حافظه است که توانایی چندانی در ذخیره سازی اطلاعات ندارد. به همین علت اطلاعاتی که وارد این مرحله از حافظه می شوند، تنها در کسری از ثانیه در آن باقی می مانند. در واقع ممکن است در روز اطلاعات زیادی از طریق حواس پنجگانه وارد این حافظه شوند، اما ظرفیت آن برای نگهداری این اطلاعات بسیار پایین است.

2- حافظه کوتاه مدت :

یکی دیگر از انواع حافظه، حافظه کوتاه مدت است. فرض کنید شما کاملا عادی و بی تفاوت در حال تماشای یک منظره آرام و زیبا هستید. در این هنگام حافظه حسی شما ست که فعال است و اطلاعات را در خود پردازش می کند. در واقع شما موضوع خاصی را بررسی نمی کنید فقط از تماشای طبیعت زیبا لذت می برید. ناگهان متوجه حرکت و جنبش یک حیوان می شوید و به یک نقطه توجه می کنید تا ببینید چه حیوانی در آنجا است. در این لحظه حافظه کوتاه مدت شما وارد عمل شده است. زیرا توجه کردن و دقت کردن اطلاعات را به حافظه کوتاه مدت منتقل می کند. به خاطر داشته باشید. حافظه کوتاه مدت فرار است. و اطلاعات در آن برای مدت طولانی نمی مانند.

3- حافظه بلند مدت :

یکی دیگر از انواع حافظه، بلند مدت یا فعال است. این نوع حافظه که محل اصلی ذخیره سازی اطلاعات است، توانایی ذخیره سازی اطلاعات بسیار زیادی را در خود دارد. در واقع می توان گفت حافظه بلند مدت تلفیقی از حافظه کوتاه مدت و حافظه حسی است. زیرا هم اطلاعاتی که حس شده و هم اطلاعاتی که به آنها توجه شده را در خود ذخیره می کند. زمانی که شما محاسبات ریاضی انجام می دهید، در واقع این حافظه بلند مدت شماست که درگیر است و اطلاعات زیادی را در خود ذخیره می کند.

مفهوم حافظه و تمرکز

در گام اول پامیشا در مقاله حافظه و انواع آن ؛ معرفی راهکار و خوراکی تقویت حافظه ، دانسنمی های حافظه را توضیح داد. حال می خواهیم با نگاهی به دو اصطلاح حافظه و تمرکز داشته باشیم.
این دو واژه به کارکردهای شناختی انسان‌ها مرتبط می‌شوند. و از جمله عملکردهای مغز به حساب می‌آیند.

حافظه

به مجموعه فرایندهایی که برای ثبت، ذخیره و بازیابی اطلاعات در مغز ما اتفاق می‌افتد حافظه گفته می‌شود. حافظه انواع مختلفی دارد و معمولاً اطلاعات وارد شده به دستگاه حسی ما از طریق حافظه در مغز ثبت می‌شود و ما امکان فکر کردن یا تغییر جزئیات اطلاعات را به دست می‌آوریم.

تمرکز

اصطلاح تمرکز با حافظه پیوندی نزدیک دارد. برای ثبت اطلاعات در مغز، ما باید بر روی آن‌ها متمرکز شویم. در واقع تمرکز توانایی انتخاب و مدیریت سطح خاصی از برانگیختگی برای پردازش مجموعه‌ای از اطلاعات است.
از آنجایی که حافظه و تمرکز می‌توانند. نقش مهمی در عملکرد ما و میزان موفقیتمان داشته باشند. توجه به تقویت آن‌ها بسیار مهم است.

چگونه حافظه خود را تقویت کنیم؟

1- چرخه خوابتان را کنترل کنید؛

با وجود اینکه متخصصان همواره هشت ساعت خواب شبانه را برای داشتن عملکرد بهتر شناختی توصیه می‌کنند، احتمالاً بیشتر ما به دلیل سرعت بالای زندگی و مشغله‌هایی که داریم نمی‌توانیم این توصیه را عملی کنیم.
یک راهکار مفید جایگزین این است. که در طول روز بازه‌های کوتاهی را برای خوابیدن (چرت زدن) در نظر داشته باشیم. می‌توانید یک چرت نیم ساعته را در طول روز برای خودتان برنامه‌ریزی کنید. تا عملکرد حافظه و تمرکزتان تقویت شود.

2- به سطح عملکردتان توجه کنید؛

واقعیت این است که سطح تمرکز و عملکرد ما در تمام روز یکسان نیست. دوره‌هایی وجود دارد که کارایی مغز ما به حداکثر می‌رسد و در مواقعی از روز عملکردمان در پایین‌ترین سطح قرار می‌گیرد.
مهم است که با توجه به سطح انرژی‌تان، دوره‌های طلایی روزانه را پیدا کنید و کشف کنید در چه زمان‌هایی عملکرد پایینی دارید. سپس می‌توانید برنامه روزانه‌تان را بر این اساس بچینید؛ مهم‌ترین کارها را در زمانی انجام دهید که بیشترین بازده شناختی را دارید.

3- درست برنامه‌ریزی کنید؛

باید با این واقعیت کنار بیاییم که عملکرد مغزمان دارای محدودیت‌هایی است. در نظر گرفتن برنامه‌ ریزی روزانه‌ای که غیرواقع‌بینانه است، تنها باعث می‌شود نتوانید به هیچ کار برسید و از روزتان نیز احساس رضایت نداشته باشید.
بنابراین سعی کنید عملکرد واقعیتان را در زمان برنامه‌ریزی در نظر بگیرید. مثلاً می‌توانید این هدف را داشته باشید که هر روز فقط سه فعالیت مهم را به پایان برسانید.

4- با سازوکار مغز آشنایی بیشتری داشته باشید.

مغز سازوکاری برای از بین بردن توجه در زمان‌های خاص دارد. این سازوکار برای قرن‌ها نقش حفاظتی داشت و باعث می‌شد در مواقع خطر انسان بتواند متوجه محرک خطرناک شود و واکنش مناسبی داشته باشد، اما متاسفانه برای انجام فعالیت‌های دنیای مدرن ما نیاز داریم توجهمان را حفظ کنیم.

از آنجایی که در صورت حواس‌پرتی به طور میانگین 25 دقیقه لازم است تا فرد بتواند دوباره روی فعالیتی متمرکز شود، بهتر است عوامل پرت‌کننده‌ی حواستان را مشخص کرده و قبل از شروع فعالیت آن‌ها را از محیط حذف کنید.
مثلاً اگر می‌دانید که زنگ گوشی همراهتان باعث می‌شود تمرکزتان کاهش پیدا کند، قبل از شروع فعالیت گوشی‌تان را خاموش کنید.

5- به روابط اجتماعی اهمیت بیشتری داده شود.

نتایج یک تحقیق که در دانشگاه هاروارد انجام شده است نشان می‌دهد افراد دارای روابط اجتماعی قوی، کمتر از دیگران به بیماری‌های زوال ذهنی (مانند آلزایمر) دچار می‌شوند.
انسان‌ها موجوداتی اجتماعی هستند و وقت گذراندن با افرادی که دوستشان داریم نه تنها به سلامت هیجانی‌مان کمک می‌کند، بلکه برای عملکرد مغزمان نیز مهم است. بنابراین از دیدن دوستانتان و ملاقات با خانواده‌تان غافل نشوید. می‌توانید به گروه‌های مختلف بپیوندید و دوستان جدید پیدا کنید.

6- تغذیه مناسب داشته باشید.

راه بعدی از راه های افزایش حافظه داشتن تغذیه مناسب است. غذاهایی که گفته می‌شود عملکرد حافظه را تقویت و حفظ می‌کنند، شامل گردو، چای سبز، بلوبری، دانه‌ی کدو تنبل، ماهی، صدف، غلات سبوس‌دار و روغن زیتون هستند.

این غذاها به فعالیت قشر جلوی پیشانی (Prefrontal) کمک می‌کنند، این موضوع راز تقویت حافظه است و به شناخت بهتر منجر می‌شوند و خطر ابتلا به زوال عقل را تقریبا به نصف کاهش می‌دهند؛ در حالی که غذاهایی که کلسترول بالایی دارند، نه‌تنها می‌توانند به سکته‌ی مغزی یا حمله قلبی منجر شوند، بلکه گفته می‌شود که بر کاهش حافظه نیز تأثیر می‌گذارند.

رژیم غذایی مناسب برای تقویت حافظه

غذاهایی که ما در طول روز مصرف می‌کنیم نیز می‌توانند تاثیر بسیار زیادی در تقویت تمرکز و حافظه ما داشته باشند.
بنابراین توجه به رژیم غذایی‌مان کلیدی برای داشتن مغزی قوی‌تر است. با ایجاد تغییراتی ساده در وعده‌های غذایی‌تان می‌توانید عملکرد مغز خود را بهبود دهید.

کافئین به اندازه کم و محدود ، تمرکزتان را بیشتر می‌کند.

مصرف این ماده باعث می‌شود ضربان قلب بیشتر شده و جریان خون در بدن افزایش پیدا کند. در نتیجه این فرایند خون بیشتری به مغزتان می‌رسد و می‌توانید بر روی فعالیتی که باید انجام دهید متمرکز بمانید. البته حواستان باشد که مصرف زیاد کافئین می‌تواند موجب اضطراب و بی‌خوابی شود.

مواد قندی می‌توانند به تمرکز حافظه کمک کنند.

گلوکز (قند ساده موجود در مواد غذایی) سوخت اصلی سلول‌های مغزی است. بنابراین اگر قصد دارید به عملکرد مغزتان کمک کنید، بهتر است به مغزتان سوخت برسانید. حواستان باشد که مصرف زیاد مواد قندی برای بدنتان مضر است. بنابراین تعادل را رعایت کنید.

صبحانه را بعنوان وعده اصلی هرگز فراموش نکنید.

در ابتدای روز باید کالری موردنیاز برای فعالیت‌های ذهنی را به مغز برسانید. اگر می‌خواهید تمرکز زیادی داشته باشید و یادگیری خود را بهبود ببخشید، بهتر است صبحانه‌ای کامل که شامل پروتئین، کربوهیدرات و فیبر کافی است برای خود تدارک ببینید.

ماهی و غذاهای دریایی را در سبد غذایی خود بگنجانید.

اسیدهای چرب موجود در این ماده‌ی غذایی می‌توانند به مغز کمک کنند کارکرد بهتری داشته باشد. بنابراین برای تقویت مغز و افزایش تمرکز و حافظه سعی کنید حداقل دو بار در هفته ماهی مصرف کنید.

آجیل‌ها و شکلات تلخ برای تقویت حافظه و سلامت مغز مقید هستند.

آجیل‌ها منبعی عالی از آنتی‌اکسیدان و ویتامین E هستند. و می‌توانند روند تخریب نورون‌ها را کند کنند. شکلات تلخ نیز مقدار زیادی آنتی‌اکسیدان دارد. حاوی کافئین نیز هست.