حساسیت به عطر و همه چیز در مورد آن
عطری که بوی خوش و ملایم دارد، همان چیزی است که اکثر افراد از آن لذت می‌برند. اما در برخی مواقع خاص، این بوی خوش می‌تواند مشکلات مختلفی را ایجاد کند. ممکن است خودتان با این مشکل روبه‌رو شده یا افرادی را دیده باشید که با استشمام عطر، سردرد می‌گیرند. این واکنش، یکی از رایجترین واکنش‌های بدن در زمان حساسیت به عطر است. حساسیت یا آلرژی به عطر، یکی از مشکلات رایجی است که بسیاری از افراد با آن مواجه می‌شوند. بنابراین، بهتر است در این حوزه اطلاعات خود را افزایش دهید.پامیشا در این مقاله با موضوع حساسیت به عطر و همه چیز در مورد آن ، قصد دارد به‌طور دقیق حساسیت به عطر و تمام جزئیات و نکات مرتبط با آن را مورد بررسی قرار دهد. همراه پامیشا باشید تا با این موضوعات بیشتر آشنا شوید.
حساسیت به عطر چیست؟
خرید و استفاده از یک عطر خوش‌بو و ملایم برای اکثر افراد تجربه‌ای هیجان‌انگیز و لذت‌بخش است. با دقت درک رایحه‌ها و انتخاب بوهای موردعلاقه، می‌توانید یک عطر بسیار خوب و مناسب برای خود داشته باشید. در مقاله‌ای که بررسی رایحه‌ها و نت‌های عطر را تشریح کرده‌ایم، می‌توانید از مهمترین نکات خرید عطر آگاه شوید.
اما برای برخی از افراد، خرید عطر مناسب تنها به بوی خوش آن محدود نمی‌شود و باید موضوع مهم دیگری را نیز در نظر بگیرند. احتمالاً شما نیز با برخی از حساسیت‌ها مواجه هستید. خارش پوستی، التهاب، عطسه و یا واکنش‌های دیگر، نشانه‌هایی از حساسیت هستند. حساسیت به عطر نیز یکی از حساسیت‌های رایج است. در این نوع حساسیت، افراد در زمان استفاده یا حتی استشمام همه یا برخی از انواع عطر، با واکنش‌های دفاعی بدن خود مواجه می‌شوند.
بعضی افراد فقط در زمان برخورد مستقیم عطر با پوست خود حساسیت عطری را تجربه می‌کنند، در حالی که برخی دیگر تنها با اسپری کردن عطر بر روی لباس‌ها و حتی بدون برخورد با پوست خود، و در موارد شدیدتر، حتی با استشمام عطر نیز واکنش حساسیتی را تجربه خواهند کرد. خرید عطرهای مناسب فصل و یا عطرهای ملایم‌تر، روشی برای کاهش این نوع حساسیت است.
سردرد در اثر استشمام عطر، یکی از معمول‌ترین واکنش‌هایی است که افراد با حساسیت تجربه می‌کنند. در افرادی که بیماری‌هایی مانند آسم دارند، احتمال وقوع این حساسیت بیشتر است. حساسیت به عطر را می‌توان هر گونه واکنش نامناسب بدن در زمان استشمام رایحه عطر یا برخورد با مواد آن نامید. احتمالاً این سوال مهم برای شما پیش آمده که چرا حساسیت به عطر ایجاد می‌شود؟
حساسیت عطری و دلایل آن
بدن انسان در طول قرن‌ها، روش‌های مختلفی برای حفاظت از خود پیدا کرده است. مواد و ترکیبات مختلفی، باعث ایجاد آسیب‌های کوتاه‌مدت و طولانی‌مدت می‌شوند. برای جلوگیری از وقوع آسیب شدید، بدن واکنش‌های دفاعی مختلفی دارد. سرفه‌کردن و عطسه‌کردن، یکی از این روش‌ها است. بدن تلاش می‌کند با ایجاد سرفه و یا عطسه، مولکول‌های خارجی آسیب‌زا را از سیستم خود دور کند. این موضوع، یکی از مهمترین دلایل برای ایجاد حساسیت نسبت به عطر و سایر مواد است. حساسیت به خاک یا سایر مواد مشابه نیز به همین شکل رخ می‌دهد.
دیگر روش محافظت بدن از خود، حمله به ملکول‌های مواد و ترکیبات حساسیت‌زا است. در این حالت، بدن، مولکول‌های عطر یا هر ماده خارجی دیگر را به‌عنوان باکتری و ویروس شناسایی می‌کند. پس از آن، با ترشح پادتن‌های مختلف سعی می‌کند آن مواد خارجی و مزاحم را از بین ببرد. یکی از مهمترین پادتن‌های بدن، IgE است که در زمان مواجهه بدن با انواع مواد آلرژی‌زا، ترشح می‌شود.
بیماری‌های زمینه‌ای مانند میگرن یا آسم، تأثیر بسیار بیشتری بر حساسیت عطری خواهند داشت. افراد مبتلا به این بیماری‌ها، واکنش‌های شدیدتری نسبت به انواع عطر و ادکلن دارند و حتی رایحه محصولات بهداشتی و آرایشی نیز می‌تواند این حساسیت را تحریک و یا تشدید کند.
حساسیت به عطر و انواع آن
حساسیت عطری به صورت متفاوت و در شرایط مختلفی رخ می‌دهد. در برخی موارد، حساسیت بسیار شدیدتر و در برخی مواقع کمتر است. به طور کلی، حساسیت عطری را می‌توان به دو دسته کلی زیر تقسیم کرد:
1- آلرژی:
آلرژی به معنای واکنش شدید سیستم ایمنی بدن در مقابل برخی مواد است. در این حالت، بدن به مواد موجود در عطر و ادکلن به عنوان ویروس یا باکتری واکنش نشان می‌دهد و واکنش دفاعی شدیدی را آغاز می‌کند. علائم آلرژیک به عطر شامل خارش شدید پوست، تورم، التهاب و قرمزی پوست است. این علائم ممکن است چند ساعت یا چند روز ادامه داشته باشند و در برخی موارد شدیدتر، تا چند هفته ممکن است ادامه یابند.
2- حساسیت:
حساسیت به عطر معمولاً شایع‌تر است و ممکن است با درصدهای مختلفی رخ دهد. در این نوع حساسیت، واکنش دفاعی سیستم ایمنی بدن رخ نمی‌دهد و بسیار راحت‌تر است. ممکن است با سردرد ملایم تا شدید مواجه شوید که در طی چند ساعت به پایان می‌رسد. همچنین، حساسیت‌های ساده پوستی ممکن است رخ دهد. عطسه‌کردن نیز یکی از واکنش‌های معمول بدن در مقابل مواد عطری است. بدن با عطسه کردن سعی می‌کند مولکول‌های مواد حساسیت‌زا را از بین ببرد.
علائم حساسیت عطری
علائم حساسیت به عطر بستگی به نوع واکنش بدن شما دارد. در صورتی که بدن شما به این مواد آلرژی داشته باشد، علائم شدیدتری خواهید دید. در ادامه، برخی از علائم رایج آلرژی و حساسیت به عطر را بررسی می‌کنیم.
1- علائم آلرژی به عطر
مهمترین و رایجترین علامت آلرژی عطری، خارش و قرمزی پوست بلافاصله پس از تماس با مواد عطری است. این خارش و قرمزی ممکن است مدت طولانی باقی بماند و یا به سرعت رفع شود. علائم آلرژی دیگر به عطر عبارتند از:
- خارش پوستی حتی در صورتی که محل برخورد مواد عطری با پوست قابل مشاهده نباشد.
- خارش چشم و گلو.
- خشکی و پوسته‌پوسته شدن پوست.
- سوزش پوست بدون مشاهده التهاب یا قرمزی در سطح پوست.
- حساسیت بیشتر به تابش آفتاب.
همه این علائم ممکن است در اثر آلرژی به عطر یا محصولات دارای مواد عطری رخ دهند.
2- علائم حساسیت به عطر
- در برخی مواقع، بدن ممکن است واکنش‌های ملایم‌تری نسبت به مواد عطری نشان دهد. در این حالت، احتمالاً یک یا چند علامت زیر را تجربه خواهید کرد:
- عطسه کردن، در صورتی که مواد عطری در مسیر تنفسی شما اسپری شده باشند.
- خارش، آبریزش و یا بسته شدن مسیر بینی.
- تحریک مخاط گلو.
- سرفه‌های مکرر.
- سردرد.
- حالت تهوع یا استفراغ.
همه این علائم ممکن است ناشی از حساسیت به عطر باشند. با این حال، در برخی موارد بسیار نادر، احتمال وقوع واکنش‌های شدید نیز وجود دارد. برخی از علائم حساسیت شدید به عطر و مواد مشابه عبارتند از:
- تورم زبان، لب‌ها و چشم‌ها: این نوع واکنش شدید می‌تواند مجرای تنفسی را تحت تأثیر قرار داده و باعث تنگی نفس یا خفگی شود. در حالت‌های خفیف‌تر، فرد ممکن است با مشکلات در خوردن و آشامیدن مواجه شود و یا توانایی تکلم را از دست بدهد. در حالت‌های خطرناک، فرد نیازمند تزریق کورتیزون است و تنها با استفاده از این دارو، تورم بخش‌های مختلف بدن کاهش می‌یابد.
- شوک آنافیلاکتیک: این نوع شوک بدترین واکنش بدن به مواد حساسیت‌زا است. در این حالت، مجرای تنفسی متورم می‌شود و قدرت تنفس کم‌کم از بین می‌رود. شوک آنافیلاکتیک ناشی از ترشح آنتی‌بادی به‌نام IgE رخ می‌دهد و باید به سرعت درمان شود.
در صورت وقوع این علائم شدید، به‌سرعت با خدمات اورژانسی و پزشکی تماس بگیرید.
حساسیت عطری و جلوگیری از وقوع آن
یکی از راه‌های اصلی و جدی برای مقابله و پیشگیری از وقوع حساسیت، اجتناب از استفاده و تماس با مواد حساسیت‌زا است. اگر شما حساسیت شدیدی نسبت به عطرها و محصولات حاوی آن دارید، بهتر است به هیچ وجه از ادکلن و سایر محصولات مشابه استفاده نکنید.
بعد از شناسایی مواد حساسیت‌زا برای خودتان، می‌توانید از جایگزین‌های طبیعی آن‌ها استفاده کنید. با این حال، در برخی موارد، ممکن است مواد طبیعی نیز حساسیت بیشتری را برای شما ایجاد کنند. بنابراین، باید این نکته را در نظر داشته باشید و با توجه به نوع حساسیت بدن خود، از جایگزین‌های مناسب استفاده کنید.
باید توجه داشت که همیشه مصرف شخصی شما دلیل وقوع حساسیت نیست و حضور در معرض مواد حساسیت‌زا می‌تواند باعث تحریک آن شود. در این صورت، می‌توانید اقدامات زیر را انجام دهید:
- اجتناب از حضور در مکان‌های شلوغ، مهمانی‌ها و جمع‌های بسته.
- تهویه مناسب در محل کار خود را تأمین کنید، مانند یک پنجره باز یا داشتن سیستم تهویه هوا.
- اطلاع‌رسانی به افراد اطراف درباره مشکل حساسیت و آلرژی شما.
- اجتناب از استفاده از محصولات حاوی عطرهای قوی.
تمام این اقدامات، احتمال وقوع حملات حساسیت و آلرژی را به طور قابل توجهی کاهش خواهند داد. با این حال، باید به خاطر داشت که جلوگیری کامل از وقوع حساسیت غیرممکن است. بنابراین، بهتر است روش‌های درمان حساسیت را نیز در نظر بگیرید.
حساسیت به عطر و درمان آن
درمان حساسیت به عطر بستگی به نوع حساسیت و علائم شما دارد. در ادامه، برخی از روش‌های مهم برای درمان حساسیت به عطر را با هم بررسی خواهیم کرد:
- استفاده از داروها: برخی از داروها مانند سیتریزین، دیفن‌هیدرامین و لوراتادین برای کاهش علائم حساسیت تجویز می‌شوند. این داروها به کاهش خارش و بسته شدن بینی کمک می‌کنند. بعضی از این داروها بدون نیاز به نسخه پزشک قابل خریداری هستند.
- استفاده از کرم و پماد: در صورت تحریک و التهاب یک منطقه خاص از پوست، می‌توانید از کرم‌ها و پمادهای حاوی هیدروکورتیزون و یا داروهای مشابه استفاده کنید. این کرم‌ها می‌توانند التهاب، قرمزی و خارش را کاهش داده و به تسکین پوست کمک کنند.
- استفاده از کمپرس یا حمام سرد: آب سرد و کمپرس‌های سرد می‌توانند التهاب و سوزش پوست را کاهش دهند. برای این کار، از تکه‌های یخ یا سایر مواد یخ‌زده درون یک پاکت پلاستیکی و پوشاندن آن با یک لایه پارچه نرم استفاده کنید. مواد سرد را بر روی پوست قرار داده و چند دقیقه باقی بگذارید. همچنین، دوش گرفتن با آب ولرم رو به سرد می‌تواند تأثیر مشابهی داشته باشد.
- استفاده از مرطوب کننده، لوسیون یا کرم: می‌توانید از انواع کرم‌ها و لوسیون‌های طبیعی و بدون عطر استفاده کنید. این محصولات می‌توانند خشکی ناشی از حساسیت را کاهش دهند. اما به یاد داشته باشید که استفاده از کرم‌هایی که ممکن است حاوی مواد عطری و حساسیت‌زا باشند، می‌تواند حساسیت شما را افزایش داده و بر پوست تأثیر منفی داشته باشد.
یکی از روش‌های مهم جلوگیری از حساسیت، شناسایی و اجتناب از مواد حساسیت‌زا است. اگر شما دارای آسم هستید یا با هر نوع عطری سردرد یا علائم حساسیت دیگری دارید، تست آلرژی و حساسیت راانجام داده و از استفاده از موادی که باعث حساسیت شما می‌شوند، خودداری کنید.
تست حساسیت
تست حساسیت بهتر است توسط یک پزشک متخصص در مطب انجام شود. در این روند، پزشک قطرات مختلف را روی پوست شما قرار می‌دهد و میزان حساسیت بدن شما به هر دسته از مواد را سنجیده و نمره‌بندی می‌کند. هر قطره که باعث التهاب پوست شود، نشان‌دهنده حساسیت بدن به آن دسته از مواد است. به این ترتیب، شما می‌توانید پیش از وقوع حساسیت و مواجهه با مشکلات آن، از استفاده از آن مواد خودداری کنید.
علائم نشان دهنده نیاز به مراجعه به پزشک
یکی از نکات مهمی که باید به خاطر داشته باشید، زمانی است که نیاز به مراجعه به پزشک پیدا کنید. اغلب حساسیت‌ها ساده هستند و می‌توانند در خانه درمان شوند، اما در برخی موارد، بهتر است در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید. اگر علائم زیر را مشاهده کنید، حتماً باید به پزشک مراجعه کنید:
- تاول‌های بزرگ دردناک همراه با سوزش و خارش
- احساس سرگیجه و خستگی شدید
- کاهش هوشیاری
- سرگیجه شدید
- حالت تهوع و استفراغ
- تپش سریع یا کند قلب
- افزایش دمای بدن و تب
- مشاهده علائم مختلف عفونت، التهاب بدن و ترشح مواد چرکی از بخش‌های ملتهب
- گسترش کهیر و یا ظهور جوش‌های بیشتر حتی در نواحیی که با مواد حساسیت‌زا و عطری در تماس نیستند
- ایجاد علائم حساسیت در مناطق دهان و تناسلی
- عدم بهبود علائم و یا بدتر شدن آن‌ها در طول روزها و هفته‌ها پس از بروز حساسیت
- خفگی، تنفس سخت و یا هرگونه مشکل تنفسی مشابه
در صورت مشاهده هر یک از این علائم پس از حساسیت به عطر یا سایر مواد، به سرعت به پزشک مراجعه کنید.
سخن پایانی
عطسه کردن پس از استفاده از عطر، سرفه‌های متوالی یا سردرد، همه نشانه‌هایی از حساسیت به عطر هستند. اگر شما یک یا چند مورد از این نشانه‌ها را تجربه کرده‌اید، احتمالاً شما نیز حساسیت عطری دارید. در اکثر موارد، این نوع حساسیت بسیار ساده است و می‌تواند به راحتی درمان شود. اما در موارد شدیدتر و در صورت بروز نشانه‌های بیشتر، بهتر است به پزشک مراجعه کنید یا با خطوط اورژانس پزشکی تماس بگیرید. آیا بدن شما تاکنون نشانه‌هایی از این نوع حساسیت را تجربه کرده است؟ اگر پاسختان مثبت است، لطفاً درباره سایر نشانه‌ها و روش‌های مقابله با این نوع حساسیت به ما بگویید.