معرفی روش های پیشگیری از آرتروز زانو

معرفی روش های پیشگیری از آرتروز زانو

آرتروز زانو بیماری شایعی است. که احتمالا خودتان یا یکی دو نفر از بستگان میانسال شما هم به آن مبتلا هستند. بیمارانی که مدام از درد شکایت می‌کنند. و متاسفانه گاهی کار چندانی هم از دست پزشکان ساخته نیست. پس قبل از واقعه باید به فکر چاره بود. پامیشا در معرفی روش های پیشگیری از آرتروز زانو تاکید می کند. مفاصل ما ظرفیت محدودی دارند. و کار کشیدن مامناسب از آنها نتیجه‌ای جز تخریب ندارد. مهم‌ترین عامل بروز آرتروز، سبک زندگی ناسالم و عادت‌‌های حرکتی غلط است.البته بروز آرتروز زانو در میانسالی قطعی است. و در تصویربرداری از زانوی همه سالمندان درجه‌هایی از آن دیده می‌شود.

آرتروز زانو چیست؟

 آرتروز زانو یک بیماری جدی است. که به درد ، خشکی و بی حرکتی و تغییر شکل مفصل زانو منجر می شود. و می تواند توانایی فرد در راه رفتن و زندگی روزمره او را تحت تاثیر بگذارد. مبتلایان به آرتروز زانو معمولا تصور می کنند.که کار زیادی برای درمان بیماری نمی توان انجام داد. در حالی که آرتروز زانو به صورت قطعی قابل درمان نیست. اما می توان با روش هایی مانند مصرف دارو و تزریق به مفصل آن را کاملا کنترل کرد. همچنین انجام تمرینات ویژه ای برای زانو می تواند. درد و خشکی مقصل را درمان کند. در برخی موارد نیز استفاده از بریس های مخصوص زانو بسیار موثر هستند. و در صورتی که این روش ها برای بیمار کارآمد نبودند. روش های پیشرفته بسیاری مانند تزریق اوزون و تزریق ژل به زانو به کار گرفته می شوند. که نتایج چشم گیری دارند.

دلایل بروز آرتروز

آرتروزمفصل زانو ممکن است. بر اثر آسیبی که شخص مدت ها پیش دیده است. به وجود آید . همچنین ممکن است. بر اثر کشیدگی عضلات یا فشار آوردن بیش از حد به زانو به دفعات زیاد در طول سالها به وجود آید . آسیب هایی مانند شکستگی زانو و کشیدگی و پارگی لیگامنت ها می تواند. منجر به تحلیل رفتن بافت غضروفی درون زانو شود. البته تمامی موارد ابتلا به آرتروز زانو به آسیب هایی که شخص در گذشته دیده است. مربوط نمی شود . دانشمندان معتقدند. بر اثر عوامل ژنتیکی برخی از افراد بیشتر از دیگران مستعد ابتلا به آرتروز زانو هستند. اضافه وزن نیز ارتباط نزدیکی با آرتروز زانو دارد. کم کردن تنها پنج کیلو از وزن می تواند تا 50 درصد احتمال ابتلا به آرتروز زانو را کاهش دهد.

نقرس اختلالی است. که باعث درد شدید ناگهانی، تورم و قرمزی مفاصل و بافت نرم می‌شود. این عارضه اغلب در انگشت شست پا اتفاق می‌افتد لیکن سایر مفاصل بدن مانند پاها، زانوها، مچ پا و ستون فقرات نیز به کرات می‌توانند تحت تأثیر آن قرار گیرند. هرچند تأثیر بیماری نقرس در ابتدا فقط یکی از مفاصل را درگیر می‌کند. لیکن با مزمن شدن بیماری ممکن است. مفاصل دیگر بدن نیز به این عارضه دچار شوند. خوشبختانه حملات عارضه‌ی نقرس با استفاده از دارو درمانی و درمان‌های فیزیوتراپی قابل کنترل و معالجه خواهند بود.

روشهای درمان

همانطور که گفته شد. آرتروز زانو درمان قطعی ندارد. اما پامیشا با معرفی روش های پیشگیری از آرتروز زانو توصیه می کند. با روش ها موثر بسیاری می توان کاملا آن را کنترل و علائم ناشی از آن را برطرف کرد:

دارو درمانی وغضروف سازها

داروهای زیادی برای درمان ارتروز زانو وجود دارند، از آن جایی که افراد واکنش های متفاوتی به انواع دارو نشان می دهند، پزشک به طور مداوم با بیمار خود در تعامل خواهد بود تا بتواند نوع دارو و دوز ایمن و موثر را برای درمان آرتروز زانوی بیمار خود تشخیص دهد و تجویز کند .

فیزیوتراپی

نقش مهمی در درمان غیر جراحی ساییدگی زانو دارد. هدف اصلی فیزیوتراپی این است. به بیماران آموزش داده شود. با کنترل کردن علائم بفکر بالا بردن سلامت زانو هایش باشد. بیمار درطی درمان های فیزیوتراپی می آموزد که با ورزش زانو درد چگونه درد زانوی خود را با تکنیک هایی مانند استراحت ، گرما درمانی، حرکات اصلاحی و … تسکین دهد.

فیزیوتراپیست به بیمار خود می آموزد که چگونه از مفصل زانوی خود مراقبت کند   کارها و فعالیت های روزانه خود را به نحوی تغییر دهد و اصلاح کند تا فشار کمتری به زانوی خود بیاورد.

برای افزایش دامنه حرکتی مفصل زانو درمان آرتروز زانو با ورزش ، تمرینات و حرکات اصلاحی مخصوص انجام می شود. تمرینات ویژه ای برای زانو و لگن به بیمار آموزش داده می شود. تا به ثبات زانو و تقویت عضلات برای جذب و کنترل ضربه و فشار های وارد شده به مفصل زانو کمک کند. در میان افراد مبتلا به آرتروز زانو ، کسانی که با ورزش برای آرتروز زانو عضلات قوی تری دارند ، کمتر به علائم ناشی از آرتروز دچار می شوند.

تزریق ژل به زمغصل زانو

مایع مفصلی درون زانو دارای ماده ای به نام هیالورونیک اسید می باشد که باعث ایجاد چسبندگی و غلیظ شدن مایع مفصلی و بالا رفتن خاصیت ارتجاعی و جذب فشار در مفصل می شود.تولید ماده ی هیالورونیک اسید در افراد مبتلا به آرتروز زانو کاهش می یابد. و غلظت این ماده در مفصل زانو آنان کمتر از میزان عادی است.و باعث می شود. مایع مفصلی کتر حالت ژله ای خود را داشته باشد. و کمتر اصطحکاک مفصل را کاهش داده و ضربه و فشار وارد شده به مفصل را کنترل کند.

در روش تزریق ژل به زانو در طی سه هفته ، سه بار ماده ای حاوی اسید هیالورونیک به مفصل زانو تزریق می شود. تا اصطحکاک و سایش مفصلی را کاهش دهد و به خاصیت جذب شوک و ضربه در مفصل زانو کمک کند. تزریق ژل به زانو برای مدت حداقل شش تا نه ماه علائم ناشی از علت آرتروز زانو را از بین می برد. در صورتی که علائم دوباره عود کنند می توان تزریق را دوباره تکرار کرد. درصد موفقیت این درمان حتی در موارد بسیار شدید آرتروز زانو ، بسیار بالا است .

تزریق پی آر پی

در این روش ده سی سی از خون بیمار را گرفته می شود. داخل سانتریفوژ قرار می دهند. پلاکتهای خون را از قسمتهای دیگر خون جدا می کنند.در شرایط استریل به منطقه مورد نظر تزریق می کنند.

زانو بند طبی مخصوص

برای کاهش بار وارد شده به زانوها ، انواع انو بند هایی مخصوصی وجود دارند. که برای افراد مبتلا به ساییدگی مفصل زانو طراحی شده اند . معمولا در آرتروز زانو ، یک طرف از غضروف زانو بیشتر تحلیل میرود. و فرسایش میابد. که باعث می شود. زاویه ی بین استخوان ران و ساق پا غیر طبیعی شود. و این دو استخوان در یک سمت ( همان سمتی که غضروف آسیب بیشتری دیده است) سایش بیشتری روی هم داشته باشند. زانو بند مخصوص از طریق تغییر زاویه بین استخوان ساق و ران پا ، فشار وارد شده به مفصل زانو را کاهش می دهد. و باعث کاهش درد و افزایش دامنه حرکتی مفصل زانو می شود.

تصاویر اشعه ایکس از زانو به خوبی فاصله بین استخوان ران و ساق پا در نواحی مختلف مفصل را نشان می دهد. پزشک شما با استفاده از این تصاویر می تواند مشخص کند که استفاده از بریس مخصوص برای شما می تواند مفید باشد یا نه و با توجه به وضعیت شما و محل آسیب دیدگی غضروف، زانو بند مخصوص شرایط مفصل زانوی شما را تجویز کند.

کفش و کفی طبی و وسایل کمکی

از کفی های طبی مخصوصی استفاده نمایید. که بتواند. شوک های وارد شده به قسمت های پا را جذب کنند. و فشار وارد شده به مفصل زانو را کاهش دهد.

در صورتی که آرتروز زانو بسیار پیشرفته باشد. ممکن است. به بیمار استفاده از عصا یا واکر توصیه شود. تا از بروز دردهای شدید جلوگیری کند. و از شدت فشار وارد شده به زانو کاسته شود.

در موارد آرتروز خفیف نیز یک کفی یا پد مخصوص پاشنه برای بیمار تجویز می شود . این کفی ها و پد های مخصوص پاشنه با تغییر زاویه قرار گیری پا روی زمین ، زاویه بین استخوان ران و ساق پا را نیز اصلاح می کنند. و در واقع مانند بریس های مخصوص زانو که در بالا به آن اشاره شد ، عمل می کنند. تا زانو در سمتی که غضروف آن آسیب بیشتری می بیند. بیشتر محافظت شود.

عمل جراحی

در صورتیکه هیچ کدام از روش های درمانی غیر جراحی کمکی به کاهش علائم ناشی از آرتروز زانو نکند. انجام جراحی زانو تجویز می شود. بیمارانیکه تخریب کامل غضروف مفصلی دارند. و یا انحراف زانو بصورت پرانتزی و یا ضربدری شدید پیدا می کننند. جراحی تنها راه درمان خواهد بود.جراحی با متدهای مختلف انجام می شود. گاهی مفصل سالم است. و فقط انحراف در زاویه مفصل می باشد.که نوع جراحی این مشکل اصلاح انحراف زانو خواهد بود. ولی در موارد تخریب غضرف مفصلی جراحی تعویض مفصل توصیه می شود. و معرفی روش های پیشگیری از آرتروز زانو تاکید می کند. در موارد بینابین که با وجود صدمه به غضرف ولی مفصل هنوز پایداری دارد. از روش جراحی آرتروسکوپی می توان استفاده کرد.

مراقبت های لازم برای پیشگیری

1- وزن خودتان را کم کنید

چاقی یکی از عوامل مستعدکننده ابتلا به آرتروز زانو است. وزن بالا، فشار مکانیکال وارده به مفاصل را بالا می‌برد و باعث می‌شود بیماری زودتر از معمول، سراغ فرد دچار اضافه وزن بیاید. هر یک کیلوگرم اضافه‌وزن بدن، فشاری معادل 6 کیلوگرم به زانو وارد می‌کند.

مفصل وقتی سالم می‌ماند که حداقل فشار به سطوح غضروفی وارد شود. آمار نشان می‌دهد. حدود 9 درصد از مردان و 18 درصد از زنان در سن 60 سالگی و بالاتر به آرتروز زانو مبتلا می‌شوند. در افرادی که دچار اضافه وزن هستند. در سن های پایین تر ، به آرتروز مبتلا میشوند. پس باید برای درمان پا درد و پیشگیری از ابتلا به آرتروز زانو وزن کم کنید.

2- نشستن در وضع مناسب

نشستن روی زانوها در ایرانی‌ها عادت‌ مرسومی است. این حالت فشار زیادی به مفاصل تحمیل می‌کند، چون زانوها در نهایت خمیدگی یعنی آخرین دامنه حرکتی‌‌شان قرار می‌گیرد و فشار داخل مفصل بالا می‌رود. توجه نمایید. هرگاه استخوان ران و ساق‌پا در یک راستا قرار بگیرند. باعث کشیدگی لیگامان‌ها، رباط‌ها و منیسک‌ها نیز می‌شود. که خود عاملی برای درد و آسیب به مفاصل محسوب می‌شود.

بلندکردن جسم سنگین مانند یک ضربه به زانو عمل می‌کند و با تکرار این کار، ضربه‌ها مکرر می‌شود و به تدریج غضروف لایه‌لایه خواهد شد و این آسیب هر بار ضخامت غضروف را کمتر و کمتر می‌کند تا اینکه بیماری آرتروز شروع می‌شود

مفصل زانو نباید بیش از 100 درجه خم شود. پس بهتر است همه افراد روی مبل یا صندلی بنشینند. البته کف‌پا باید کاملا روی زمین قرار گیرد و ارتفاع مبل و صندلی با جثه افراد متناسب باشد (صندلی زیاد بلند یا زیاد کوتاه نباشد).

3- زیاد ننشینید

افرادی که زیاد روی صندلی می‌نشینند. مانند کسانی که مجبورند در سفر مدتی طولانی‌ روی صندلی بنشینند. یا کارمندان و کاربران رایانه، دچار حالتی می‌شوند. که در آن، بعد از برخاستن از روی صندلی احساس می‌کنند. زانوهای آنان قفل می شوند. و کمی هم درد دارد. بنابراین به این افراد توصیه می‌شود. حتما هر ساعت به مدت 2 تا 3 دقیقه از جای خود برخیزند و کمی قدم بزنند یا زانوهای خود را ماساژ دهند.

نکته:

ماساژ غضروفی کمک می‌کند. مایع مفصلی بر روی تمام سطوح مفصل بطور یکنواخت پراکنده ‌شود. (مفصل عروق خونی ندارد و با مایع مفصلی تغذیه می‌شود). نشستن به مدت طولانی روی صندلی، بروز آرتروز را تسریع می‌کند.

سخن پایانی

آرتروز زانو یکی از بیماری‌هایی است. که همگیری آن امروزه بسیار بیشتر شده است. همانطور که در مقاله معرفی روش های پیشگیری از آرتروز زانو اشاره شد. روش‌های مختلفی برای درمان و بهبود آرتروز زانو وجود دارند. که می‌توانند باعث کنترل علائم این بیماری شوند. اما توجه به این نکته ضروری است. که آرتروز زانو نیاز به رسیدگی مداوم دارد. و در صورت عدم‌ توجه این بیماری با گذشت زمان پیشرفت خواهد کرد. و منجر به استفاده از روش‌های جراحی مانند جراحی تعویض مفصل زانو خواهد شد. به‌ همین دلیل بهتر است. در همان مراحل ابتدایی و شروع بیماری تشخیص داده شود. و به‌ صورت مداوم کنترل و مدیریت شود. برای مطالعه آب آوردن زانو و معرفی روش های درمان آن کلیک نمایید.